Mag een werkgever de lichaamstemperatuur bij medewerkers meten?
Deze vraag steekt regelmatig de kop op in relatie tot het Covid-19 virus. Iedereen realiseert zich dat dit in elk geval de privacy van werknemers raakt. Heel vaak wordt hierbij direct naar de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) verwezen. Privacy is echter veel breder dan de AVG. De AVG is een wet die regelt onder welke voorwaarden persoonsgegevens mogen worden verwerkt. Of de AVG ook ziet op het meten van de temperatuur bij medewerkers is dus nog maar de vraag.
Persoonlijke levenssfeer
Privacy betekent het recht dat je kan zijn wie je bent. Dat je zelf bepaalt hoe je je leven inricht en leidt. Dat je zelf bepaalt wie je tot jouw directe omgeving toelaat. Privacy betekent het recht op onschendbaarheid van je lichaam, je persoonlijke levenssfeer. Het recht op privacy is geregeld in artikel 8 EVRM en artikel 10 en 11 van onze Grondwet. Beide artikelen laten toe dat het recht op privacy door een andere wet mag worden beperkt. In talloze wetten is geregeld onder welke voorwaarden het recht op privacy mag worden beperkt. Zoals bijvoorbeeld de AVG (verwerking van persoonsgegevens) of het Wetboek van strafrecht (vrijheidsstraffen).
Veilige werkplek
Een werkgever is verplicht om te zorgen voor een gezonde en veilige werkplek. Dit is geregeld in de Arbeidsomstandighedenwet. Om een uitbraak van corona te voorkomen, heeft een werkgever er dus belang bij om medewerkers die mogelijk het Covid-19 virus met zich mee dragen, te weren van hun werkplek en eventueel thuis te laten werken. Een indicatie voor Covid-19 besmetting kan hoesten en een verhoogde lichaamstemperatuur zijn. Hoesten kan de werkgever eenvoudig signaleren. De lichaamstemperatuur meten is van andere orde.
Lichaamstemperatuur meten
Met het meten van de lichaamstemperatuur van een medewerker door de werkgever krijgt deze informatie over de gezondheid van deze medewerker. Het meten van de lichaamstemperatuur van medewerkers is dus sowieso een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer. De persoonlijke levenssfeer mag alleen beperkt worden als dit in een wet is geregeld of met toestemming van de betrokkene, de medewerker dus. Er is geen wet in Nederland op grond waarvan een werkgever de lichaamstemperatuur van haar medewerkers mag meten. En toestemming dan? Omdat er tussen werkgever en werknemer een gezagsverhouding is, is toestemming ook geen geldige grondslag. De conclusie is dat werkgevers niet de lichaamstemperatuur van werknemers mogen meten.
Bedrijfsarts
In de Wet verbeterde poortwachter is een rol weggelegd voor de bedrijfsarts. De bedrijfsarts is de aangewezen functionaris die mag oordelen of een werknemer ziek is. De werkgever mag een zieke werknemer op laten roepen door de bedrijfsarts. Een zieke werknemer moet aan deze oproep gehoor geven. De bedrijfsarts beoordeelt onder andere de mate van arbeidsongeschiktheid van de zieke werknemer. De werkgever moet dit overlaten aan de bedrijfsarts. Hij mag niet zelf vaststellen of een medewerker ziek is. De werkgever mag alleen een ziekgemelde werknemer door de bedrijfsarts laten oproepen. Ben je niet ziekgemeld, dan kan je dus niet verplicht worden om door de bedrijfsarts te worden onderzocht.
Wat kan wel?
Het meten van de lichaamstemperatuur van werknemers ligt dus juridisch niet zo eenvoudig. Belangrijk is dat beiden het belang ervan inzien. Als dat zo is dan is er al veel gewonnen. Aan de wettelijke grondslag en toestemming kan worden voorbij gegaan door de werknemer(s) te vragen om zelf hun lichaamstemperatuur op te meten en er hun eigen conclusie uit te trekken. Daarvoor is het belangrijk dat zij dit in afzondering kunnen doen (of nalaten). En daarna zelf de beslissing kunnen nemen om zich ziek te melden of aan het werk te gaan.
En de AVG?
De AVG ziet op de geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens die in een bestand zijn opgenomen of bedoeld zijn om in een bestand te worden opgenomen. De AVG gaat niet over het meten van de temperatuur op zich, maar wél over een eventuele registratie hiervan of als het meten met geavanceerde apparatuur gekoppeld wordt aan automatische toelating of weigering tot de werkplek (poortje gaat open of poortje blijft dicht). De AVG komt dus in beeld als de gemeten lichaamstemperatuur (gedeeltelijk) geautomatiseerd verwerkt wordt. De verwerking van naar een persoon herleidbare gezondheidsgegevens is op grond van artikel 9 AVG verboden. Voorlopig zullen werkgevers het hiermee moeten doen.
